İş güvenliği yalnızca çalışanların sağlığını korumakla ilgili değil, aynı zamanda şirketin hukuki, mali ve itibar açısından ayakta kalmasını sağlayan bir zorunluluktur. Alınmayan her önlem, bir kazaya; her ihmal, yasal yaptırıma dönüşebilir. Bu yazıda, iş güvenliği ihmallerinin işletmelere olan hukuki ve mali sonuçlarını detaylı bir şekilde ele alıyoruz.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'na göre, işverenler;
Çalışanlarını korumakla
Riskleri analiz etmekle
Koruyucu ekipmanları sağlamakla
Eğitim ve denetimleri düzenlemekle
yükümlüdür. Bu yükümlülükler yerine getirilmezse, yalnızca para cezası değil, cezai ve hukuki sorumluluklar da devreye girer.
KKD (kişisel koruyucu donanım) temin edilmemesi
Risk analizi yapılmaması
Eğitim verilmemesi
Güvensiz ortamda çalışma izni verilmesi
İş kazası sonrası eksik bildirim yapılması
Sorumlulukların belge ile kayıt altına alınmaması
1. İdari Para Cezaları
İşverenin yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından uygulanır.
Örnek 2025 yılı ceza kalemleri:
Risk değerlendirmesi yapılmaması: 23.598 TL
KKD verilmemesi: 13.843 TL
Eğitim verilmemesi: 3.482 TL / kişi başı
İSG uzmanı çalıştırmama: 22.678 TL / ay
2. Tazminat Davaları
Kaza sonucu yaralanma veya ölüm yaşanması durumunda, işveren ağır kusurlu bulunursa:
Maddi tazminat (gelir kaybı)
Manevi tazminat
Tedavi masrafları
Maluliyet ödemeleri gibi yükümlülüklerle karşı karşıya kalabilir.
3. Ceza Sorumluluğu (Hapis Cezası)
Ölümlü ya da ağır yaralanmalı kazalarda, işverenin ihmali varsa, Türk Ceza Kanunu kapsamında taksirle adam yaralama ya da ölüm suçundan hapis cezası gündeme gelebilir.
4. SGK Rücu Davaları
SGK tarafından yapılan tüm ödemeler, ihmali bulunan işverenden geri istenebilir.
Bu kalemler; hastane masrafları, sürekli iş göremezlik gelirleri, ölüm durumunda aylık bağlamaları içerir.
Üretim durması ve iş gücü kaybı
İş güvencesi ve sürekliliğinde bozulma
Sigorta primlerinde yükselme
Markaya olan güvenin sarsılması
Kalifiye personel kaybı
İhale yasaklısı olma riski
Bir fabrikada, gözlük takmayan bir çalışanın gözüne talaş kaçtı. Kalıcı görme kaybı yaşandı.
İşverenin ihmali tespit edildi ve:
225.000 TL maddi tazminat
110.000 TL manevi tazminat
SGK tarafından 5 yıl boyunca ödenecek maaş, işverene rücu edildi
Firma bir kamu ihalesinden elendi
Risk analizi düzenli yapılmalı
Tüm çalışanlara periyodik iş güvenliği eğitimi verilmeli
KKD dağıtımı belgeyle kayıt altına alınmalı
Acil durum planı oluşturulmalı
İSG uzmanı ve iş yeri hekimi bulundurulmalı
Kazalar eksiksiz SGK sistemine bildirilmelidir
Unutmayın: Bir ihmalin faturası, ekipman maliyetinden kat kat fazladır.
© 2023 ERY İş Güvenliği Ekipmanları. Tüm hakları saklıdır.